Jakie prawa ma konsument przy zakupach online

Korzystanie z internetu do zakupów online staje się coraz popularniejsze, co niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i wyzwania dla konsumentów. W niniejszym artykule omawiamy najważniejsze zagadnienia z zakresu prawa konsumenckiego, które mają zastosowanie przy zakupach przez Internet, wskazując jednocześnie na rolę radcy prawnego w ochronie interesów klienta.

Umowa zawierana na odległość – kluczowe zagadnienia

Zakupy przez Internet opierają się na tzw. umowie na odległość, której specyfikę reguluje ustawa o prawach konsumenta. Zawarcie takiej umowy następuje bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, zwykle za pośrednictwem strony www lub aplikacji mobilnej. Warto zwrócić uwagę na następujące elementy:

• obowiązek przekazania przez sprzedawcę informacji przedkontraktowych (m.in. dane identyfikacyjne, cena, koszty dostawy, sposób zapłaty, termin wykonania umowy),
• obowiązek potwierdzenia przez sprzedawcę treści umowy na trwałym nośniku (np. e-mail, PDF),
?zasada, że konsument ma prawo sprawdzić i zaakceptować istotne postanowienia przed złożeniem zamówienia,
• zakaz wprowadzania klauzul niedozwolonych – wzorem mogą być postanowienia umowne uznane przez sąd za abuzywne.

Dzięki odpowiedniemu zastosowaniu powyższych przepisów, konsument może czuć się bezpieczniej i być świadom swoich uprawnień już na etapie składania zamówienia.

Prawo odstąpienia od umowy

Prawo odstąpienia to jedno z podstawowych uprawnień konsumenta przy zakupach online. Przysługuje mu w terminie 14 dni, licząc od dnia wydania rzeczy. Warto jednak mieć na uwadze kilka kluczowych zagadnień:

• konsument może skorzystać z formularza odstąpienia, ale nie jest to obowiązkowe – wystarczy jednoznaczne oświadczenie;
• brak obowiązku podawania przyczyny decyzji;
• sprzedawca powinien zwrócić wszystkie otrzymane od konsumenta płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy (z wyjątkiem dodatkowych usług wybranych przez klienta);
• termin zwrotu środków: do 14 dni od otrzymania oświadczenia o odstąpieniu;
• konsument odpowiada jedynie za zmniejszenie wartości rzeczy wynikłe z korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania przedmiotu;
• zwrot rzeczy powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia odstąpienia.

Warto pamiętać, że istnieją wyjątki od prawa odstąpienia – np. w przypadku nagrań dźwiękowych czy wizualnych po otwarciu opakowania czy usług w zakresie zakwaterowania.

Odpowiedzialność sprzedawcy i reklamacje

Prawo konsumenckie przewiduje dwuletnią odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne lub prawne sprzedanej rzeczy (w przypadku rzeczy używanych termin może zostać skrócony, jednak nie poniżej jednego roku). Konsument ma w tym okresie prawo do:

• żądania usunięcia wady lub wymiany na nowy produkt,
• odpowiedniego obniżenia ceny,
• odstąpienia od umowy, jeżeli wada jest istotna.

Reklamacja powinna zostać rozpatrzona niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od jej złożenia. Po upływie tego terminu konsument może uznać reklamację za uznaną. Warto też zwrócić uwagę na:

• możliwość zobowiązania sprzedawcy do przedstawienia protokołu z oględzin (dotyczy wad trudnych do stwierdzenia),
• interwencję UOKiK w przypadku powtarzających się naruszeń praw konsumentów,
• formalności związane z wysyłką reklamowanego towaru (sprzedawca nie może wymagać uiszczenia dodatkowych opłat za odesłanie wadliwego produktu).

Rola radcy prawnego w sporach konsumenckich

W sytuacjach, gdy negocjacje ze sprzedawcą nie przynoszą rezultatów lub gdy kwestie prawne są skomplikowane, warto skorzystać z pomocy radcy prawnego. Specjalista pomoże w:

• analizie warunków umowy i wskazaniu potencjalnych klauzul abuzywnych,
• przygotowaniu i wysłaniu prawidłowego oświadczenia o odstąpieniu lub reklamacji,
• reprezentacji klienta w postępowaniach mediacyjnych,
• wniesieniu sprawy do sądu lub sądu polubownego, gdy zachodzi konieczność dochodzenia roszczeń,
• korzystaniu z alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR) – np. Komisji Konsumenckiej działającej przy UOKiK.

Profesjonalne wsparcie zapewnia zachowanie terminów procesowych oraz minimalizuje ryzyko utraty praw konsumenta z powodu nieznajomości przepisów.